لکه‌های خورشیدی در دریایی از پلاسمای تابان غرق شده‌اند، آن‌ها که در میدان‌های مغناطیسی قوی لنگر انداخته‌اند در واقع جزیره‌هایی تاریک به اندازه‌ی یک سیاره در فوتوسفر خورشید هستند. “فوتوسفر” به سطح روشن خورشید گفته می‌شود. لکه‌های خورشیدی که در مناطق فعال خورشیدی وجود دارند تنها به دلیل اینکه کمی خنک‌تر هستند، تاریک به نظر می‌رسند و دارای دمایی حدود…
دسته: تصویر نجومی روز
خیره به کهکشان آندرومدا
تا چه فاصله‌ای را با چشمان غیر مسلح می‌توانید ببینید؟ کهکشان آندرومدا که ۲.۵ میلیون سال نوری با زمین فاصله دارد، دورترین چیزی است که می‌توان با چشم غیرمسلح مشاهده کرد. در این نمای زیبا کهکشان آندرومدا(M31) را بر فراز یک معدن قدیمی در جنوب پرتغال مشاهده می‌کنیم، وسعت این کهکشان از نظر ناظر زمینی به اندازۀ ۴ ماه کامل…
زیبایی کهکشان مسیه ۹۹
کهکشان مارپیچی مسیه 99 در مقیاس کیهانی بسیار باشکوه است. این پرترۀ کامل کهکشان M99 که بتازگی پردازش شده بیش از 70 هزار سال نوری گستردگی دارد. این چشم‌انداز عمقی از این کهکشان با داده‌های تصاویر فرابنفش، مرئی و فروسرخ تلسکوپ فضایی هابل، بدست آمده است. این کهکشان مارپیچی که حدود 50 میلیون سال نوری با ما فاصله دارد، در…
رصد یک ستارۀ در حال تولد
جت‌ها در حین شکل‌گیری یک ستاره چگونه ایجاد می‌شوند؟ هیچکس دقیقاً نمی‌داند، اگرچه تصاویر اخیر سامانه ستاره‌ای جوان HD 163296 چیزهای جالبی نشان می‌دهد. ستاره مرکزی در این عکس هنوز در حال شکل‌گیری است اما از قبل توسط یک دیسک چرخان و یک جت بیرونی متحرک احاطه شده است. این دیسک در طیف امواج رادیویی را نشان می‌دهد که توسط…
“گانیمد” از نگاه فضاپیمای جونو
بزرگترین قمر در منظومه‌شمسی چه شکلی است؟ این قمر گانیمد نام دارد که حتی بزرگتر از عطارد و پلوتو است. قمر یخی مشتری سطحی یخی دارد که با دهانه‌های برخوردی جوان و درخشان پوشیده شده است. علت شکل‌گیری این سطوح شیاردار بر روی این قمر هنوز تحت بررسی است. یک فرضیه به حرکت صفحات یخی در گانیمد اشاره می‌کند، برخی…
رد ماهواره‌ها در مقابل سحابی شکارچی
این خطوط در “سحابی شکارچی” چه هستند؟ بیشتر آن‌ها انعکاس نور خورشید در ماهواره‌ها هستند. تعداد روزافزون ماهواره‌های ارتباطی از جمله ماهواره‌های استارلینک که با چشم غیرمسلح به صورت یک سری نقاط پی در پی دیده می‌شوند، باعث نگرانی بسیاری از اخترشناسان شده‌اند. زیرا موجب «آلودگی نوری» می‌شوند. از جنبه مثبت، استارلینک و ماهواره‌های مشابه باعث پویایی بیشتر آسمان پس…
میماس: قمر کوچک با یک دهانۀ بزرگ
هر چیزی که با “میماس” برخورد کرده، تقریباً آن را نابود کرده است. از این برخورد، یکی از بزرگترین دهانه‌های برخوردی بر روی یکی از کوچکترین قمرهای اطراف زحل برجا مانده است. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که یک برخوردِ کمی بزرگتر، می‌توانست میماس را کاملاً نابود کند. دهانۀ غول‌پیکر روی سطح حدود 130 کیلومتر وسعت دارد، این دهانه “هرشل” نام دارد…
شفق قطبی بر فراز ابرها
شفق‌های قطبی معمولاً در بالای ابرها اتفاق می‌افتند. درخشش شفق قطبی زمانی ایجاد می‌شود که ذرات سریع السیرِ خارج شده از خورشید با میدان مغناطیسی زمین برخورد کنند. در نتیجۀ این فعل و انفعالات ذرات باردار که در طول میدان مغناطیسی زمین در حال پیچ و تاب هستند، با اتم‌ها و مولکول‌ها در ارتفاعات جو زمین برخورد می‌کنند. مثلاً یک…